مقایسهای کوتاه میان زغال سنگ،کک شو و حرارتی
نام زغال سنگ، زغال کک شو و زغال حرارتی را بسیار شنیدهایم. اما با این حال ممکن است به میزان کافی با این محصولات آشنایی نداشته و یا فرایند تولید و موارد مصرف و کاربردهای هر یک را ندانیم. در این مقاله قصد داریم به ارائه مطالبی در زمینه این محصولات بپردازیم تا مقایسهای کوتاه میان اين سه ماده صورت پذیرد.
زغال سنگ چیست؟
پیش از آنکه بدانید زغال سنگ چیست، لازم است به این نکته توجه داشته باشید که زغال سنگ را میتوان در ۲ نوع اصلی جای داد که عبارتند از زغال سنگ حرارتی و زغال سنگ متالورژی. زغال متالوژی در حقیقت نام دیگر زغال کک شو است.
با وجود این که در بسیاری از موارد و به دلیل شباهتهای این ۲ محصول، زغال سنگ کک شو به جای زغال حرارتی مورد استفاده قرار میگیرد، اما با این حال زغال سنگهای حرارتی تفاوتهایی نسبت به زغال کک شو دارند.
یکی از مهمترین این اختلافات این است که زغالهای حرارتی رطوبت بیشتری نسبت به زغال کک شو داشته و به لحاظ محتوای کربن کالری نیز از ارزش کمتری برخوردار شدهاند. از سوی دیگر زغال سنگ کک شو در طبیعت کمتر یافت میشود.
زغال سنگ که در زبان لاتین به آن کوآل Coal نیز گفته میشود، در حقیقت یکی از مهمترین سوختهای فسیلی به شمار میرود. این ماده، در واقع عنوان یک کانی بسیار پر مصرف بوده که در انواع مختلفی هم یافت میشود.
به طور کلی میتوان گفت بقایای گیاهان در سالهای طولانی این نوع از زغالها را تولید کرده و لذا زغال سنگها را میتوان نوعی سوخت فسیلی به رنگ سیاه و یا قهوهای و به حالت جامد به شمار آورد. این محصولات مواد کربنی فراوانی را در خود جای دادهاند.
این نوع سنگهای رسوبی قابلیت احتراق داشته و در میان سوختهای تجدیدناپذیر دستهبندی میشوند. این محصول چیزی در حدود ۴۰ درصد از برق جهان را تأمین کرده و در فرآیند تولید فولاد و سیمان و… نیز نقش مؤثر دارد.
زغال کک شو
از زغال کک متالوژی به منظور تولید کک استفاده میکنند. در واقع این ماده، یکی از مهمترین عناصر تولید فولاد در جهان به شمار میرود.
همانطور که میدانید زغال سنگ در جهان در انواع مختلفی موجود بوده که به منظور تولید کک مورد استفاده قرار میگیرد. کک از امکان قالب گیری بسیار مناسبی برخوردار شده است و لذا برای تولید فولاد، مادهای ایدهآل و کاربردی به نظر میرسد.
کک در حقیقت نام ماده جامدی است که از درصد کربن بسیار بالایی برخوردار شده و ناخالصیهای بسیار کمی هم دارد. بنابراین میتوان از آن به عنوان سوخت کورهها با استفاده کرد. با وجود این که کک به صورت کاملاً طبیعی هم در طبیعت یافت میشود، اما با این حال برای این که بتوانند از این ماده در صنایع گوناگون استفاده کنند، از زغال سنگ بهره میبرند. کک حاصل شده از زغال سنگ دارای رنگی خاکستری بوده و میزان مقاومت و سختی آن هم بسیار بالا است و از سوی دیگر تخلخل بالایی هم دارد.
زغال حرارتی
همانطور که میدانید زغال حرارتی به یک ماده تولید شده از زغال سنگ گفته میشود و در واقع نوعی زغال فشرده به شمار میرود. در حقیقت زغالهای حرارتی را میتوان یکی دیگر از انواع زغال سنگ به شمار آورد. این محصول ترکیبات خاصی داشته و از خواص و ویژگیهای مخصوص به خود هم بهرهمند شده است. به همین دلیل هم موارد مصرف و کاربردهای ویژهای دارد.
از آن جایی که این نوع زغال سنگ درصد کمتری از کربن را به خود اختصاص داده، بنابراین قیمت بسیار مناسبی هم دارد. مقاومت بسیار بالا یکی از مهمترین ویژگیهای زغال حرارتی است. این ماده به رنگ سیاه بوده و به حالتهای جامد و یا پودری نیز میتوانید آن را فراهم کنید.
در زغالهای حرارتی حجم بسیار وسیعی کربن موجود بوده و املاح و مواد معدنی دیگری از قبیل هیدروژن، اکسیژن، نیتروژن، گوگرد و… نیز در بافت و ساختار آنها به چشم میخورد. از زغالهای حرارتی برای تولید گرما و حرارت، تولید انرژی و برق، فولاد، آهن و… استفاده میکنند.